Wałcz

Dwa jeziora

Jezioro Raduń jest zbiornikiem rynnowym położonym na kierunku południowy zachód - północny wschód. Zlewnie jeziora w 45 proc. zajmują lasy, ponad 30 proc. grunty orne, a resztę stanowią: zabudowania Wałcza, Strączna, a także łąki, nieużytki i ogrody. Nad samym jeziorem usytuowany jest Centralny Ośrodek Sportu, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, znajdują się kąpieliska oraz pola namiotowe.

Idąc od Wałcza promenadą ku Bukowinie dochodzimy do najwęższego przesmyku jeziora, przez który przerzucony jest metalowy most (kiedyś był drewniany) zwany Kłosowskim Mostem. Łączy on brzeg południowy z północnym. Wędkowanie oraz prowadzenie gospodarki rybackiej jest utrudnione ze względu na zamontowane boje wyznaczające trasy wioślarskie oraz inne urządzenia.

Chcąc spokojnie powędkować, należy schronić się w liczne na tym jeziorze zatoczki. Powierzchnia ogólna zbiornika wynosi 227,10 ha, długość - 6050 m, maksymalna szerokość - 670 m, średnia szerokość - 365 m, długość obrzeża ponad 19 000 m, głębokość maksymalna - 25,6 m, średnia 10,4 m. Jezioro przede wszystkim po stronie północnej otaczają lasy liściaste (bukowe).

Brzegi są dostępne prawie na całej długości. Wędkowanie ułatwiają również liczne pomosty i kładki. Użytkownikiem akwenu jest Polski Związek Wędkarski. Rybami dość licznie występującymi są: sandacz, węgorz, leszcz, szczupak, płoć, okoń, karp i lin oraz pochodzący z zarybień sum. Trafiają się już 6-, 7-kilogramo-we sztuki z tego gatunku.

Jezioro Zamkowe charakteryzuje się dość regularną linią brzegową, ma kształt wydłużony o przebiegu północny zachód - południowy wschód. Południowe obrzeża przechodzą w tereny użytkowane rolniczo, zaś północna strona znajduje się w centrum Wałcza.

Powierzchnia ogólna jeziora wynosi 133,01 ha, w tym lustra wody 129,57 ha, długość - 3350 m, szerokość maksymalna - 950 m, zaś średnia - 512,5 m, długość obrzeża -10.950 m, maksymalna głębokość - 41 m, średnia 12,9 m. Zamkowe posiada jeden mały dopływ od strony południowej, prowadzący wody w okresie roztopowym oraz odpływ w części północnej, który przepływa krytym kanałem przez miasto i łączy się z odpływem jeziora Raduń.

Brzegi akwenu częściowo porośnięte są sitowiem, turzycami. Przy wyjeździe z miasta w kierunku Piły (od wschodu) zlokalizowana jest przystań żeglarska. Zamkowe uważane jest za zbiornik typu leszczowego. W jeziorze występują: leszcze, szczupaki, okonie, węgorze, liny, karpie oraz inne gatunki ryb. Wody w tym zbiorniku były zanieczyszczone.

W 1986 r. dla jego ratowania zainstalowano "Ekofloks" (urządzenie napowietrzające). Praca jego zaczęła już dawać pierwsze rezultaty, niestety na początku lat 90. została przerwana - zabrakło bowiem pieniędzy, a ponadto urządzenie zostało uszkodzone. Obecnie następuje zmniejszanie się stopnia zanieczyszczenia tego zbiornika. Związane jest to z uregulowaniem gospodarki ściekowej, przede wszystkim w Wałczu.

Półwysep w Strącznie

Półwysep w Strącznie, to terytorialnie część miasta Wałcz, choć leży już kilka kilometrów od niego. Piękne tereny zielone oblane z każdej strony błękitem jeziora pozwalają na spokojny wypoczynek i relaks. Teren w pełni przystosowany turystycznie, miejsce na camping, toalety, plaża, wiaty, miejsce pod ognisko.

Grupa Warowna Cegielnia

Grupa Warowna Cegielnia wchodząca w skład umocnień Wału Pomorskiego umiejscowiona została między jeziorami Zamkowym i Chmiel Duży. Wybudowana w latach 1932 – 1935 miała za zadanie bronić nie tylko miasta, ale także szosy biegnącej w kierunku Piły oraz linii kolejowej. W jej skład wchodzi kilkanaście obiektów różnego przeznaczenia wybudowanych w początkowej fazie budowy oraz stanowiska zwane Tobrukami powstałe w 1944 r.

Trzon GW Cegielnia stanowią dwa schrony typu B tzw. B – Werki. Pierwszy z nich wyposażony został w kopułę 6 strzelnicową, obserwacyjną i kazamatę flankującą. Drugi pełnił przede wszystkim funkcję schronu biernego z uzbrojeniem tylko w kazamacie flankującej. Schrony główne nie maja bezpośredniego połączenia. Poterny, w które każdy z nich jest wyposażony prowadza do dwóch wież wyposażonych w kopułę 3 – strzelnicowa. 

W skład GW Cegielnia wchodzą dwa wielosektorowe schrony B1, miejscami wzmocnione do B. Nie posiadały one kopuły pancernej, a ich ochronę stanowiły płyty pancerne.

Grupa Warowna Cegielnia przyjęła kształt dwóch linii schronów. W skład pierwszej wchodzą schrony główne, obiekty wielosektorowe oraz dwa schrony jednosektorowe przy zaporach p.panc.

Druga, to schrony bojowy typu B1 różnego zastosowania – do ognia flankującego i czołowego, schron obserwacyjny oraz schron bierny dla armat p.panc. i obsługi – budowla wyjątkowa na Wale Pomorskim. Pozycje wzmocniono w 1944 r. kilkoma małymi schronami zwanymi potocznie tobrukami.

Zabytki

Neogotycki budynek szkoły podstawowej ufundowany z okazji 600. lecia uzyskania praw miejskich przez Wałcz. Budowa zakończona w roku 1905. (ul. Marii Konopnickiej).

Klasycystyczny budynek Muzeum Ziemi Wałeckiej z końca XVIII w. (ul. Pocztowa).

Neogotycki budynek poczty głównej z 1895 r. (ul. Kilińszczaków).

Neorenesansowy budynek ratusza z 1890 r. (Pl. Wolności).