Pękawnica (fot.1), zwana również Pankawą to niewielki, lewy dopływ Gwdy, którego tylko około 2-kilometrowy, dolny odcinek leży w granicach gminy Szydłowo (część wschodniej granicy gminy biegnie po jego korycie). Ujście znajduje się między miejscowościami Krępsko na północy i Dobrzyca na południu. Silnie uregulowana w wyższych odcinkach rzeka, w obrębie Puszczy nad Gwdą zachowała wybitnie naturalny przebieg. Wije się niezbyt głęboką, ale wyraźnie wciętą w otaczającą, rozległą równinę sandrową doliną, w wielu miejscach przybierając charakter górskiego potoku. Dno jest wyraźnie podzielone na wypłycone bystrza, gdzie przejrzysta woda Pękawnicy szybko przepływa ponad żwirowo-kamienistym dnem oraz plosa – niewielkie zagłębienia przy zewnętrznych krawędziach meandrów, często przykryte okapem olszowych korzeni, wyżłobione przez wolniej płynącą wodę. Dolina w większości jest na tyle wąska i ostro wcięta w sandr, że praktycznie nie występuje tu przybrzeżna roślinność bagienna, a koryto graniczy bezpośrednio z otaczającymi borami sosnowymi. Pomiędzy nimi, a rzeką zachował się jedynie wąski pas pojedynczych olszy. Brzegi rzeki, często obsadzone są świerkiem, co dodatkowo potęguje wrażenie górskiego potoku. Dopiero bliżej ujścia, dolina miejscami rozszerza się, pozwalając na wytworzenie fragmentów lasów bagiennych (fot.2,3). Rzeka leniwie płynie tu przez fragment ponad 100-letniego drzewostanu olszowego. Jeszcze niżej, dzięki działalności bobrów tworzy niewielkie rozlewiska.
W spokojniejszych odcinkach rzeki, gęste kobierce wytwarza potocznik wąskolistny. W sztucznie utworzonym rozlewisku przy punkcie pobrań wody występuje rzadka rzęśl hakowata.
Ta niezwykła rzeka, w szczególności odcinek przepływający przez Puszczę nad Gwdą, zasługuje na ochronę prawną.
