Turystyka

Szlak Dolina Rudy historycznie  to propozycja dość wymagającej wędrówki, miejscami bezdrożami, która pozwoli zapoznać się z historią oddziaływań człowieka i przyrody w dolinie rzeki Rudy. Okolice, przez które przebiega, często kojarzą się z najlepiej zachowaną, dziką przyrodą we wschodniej części gminy. Tymczasem, m.in. ze względu na bliskość Piły, na przestrzeni minionych kilkuset lat był to obszar bardzo intensywnie użytkowany przez człowieka.

Szlak niebieski Piła – Skrzatusz na terenie gminy przebiega przez porośnięte sosnowymi borami morenowe tereny na północ od Dolaszewa. Na początkowym odcinku wędrujemy przez lasy dawnym traktem prowadzącym z Piły do Skrzatusza. Pod koniec XIX w. były to odlesione tereny użytkowane rolniczo. 

Głomia wypływa na północ od Złotowa, w okolicy wsi Głomsk. W początkowym swoim biegu płynie przez tereny rolnicze. Dopiero za Skórką wpływa do lasu. Od tego miejsca staje się rzeką przeznaczoną tylko dla dzielnych kajakarzy. Liczba zwałek może zadziwić nawet najbardziej wprawionych, za to przygoda gwarantowana. 

Gwda to spora rzeka, jak na nasze okoliczności przyrody, bo mierzy sobie 145 km długości. Spływać kajakiem można od Jeziora Wierzchowo do Ujścia nad Notecią. Na przepłynięcie tego odcinka potrzeba kilku dni. Na teren gminy Szydłowo Gwda wpływa pomiędzy Płytnicą a Krępskiem. 

Kto płynął Pękawnicą, zwaną również Pankawą, ten wie, co to przygoda. Niewielka, okresowa rzeczka potrafi czasem zebrać z południowej, rolniczej części powiatu złotowskiego całkiem sporo wody. Zdarza się to rzadko i trwa krótko, ale za to jest bardzo widowiskowe. 

Piława – najdłuższy dopływ Gwdy. Jest ciekawą trasą kajakową, zaczynającą się od Jeziora Komorze. Na teren gminy Piława wpływa pomiędzy Czechyniem a Zabrodziem, po czym płynie na odcinku 15,1 km właściwie cały czas przez tereny leśne.

Punkt znajduje się na drodze gruntowej prowadzącej ze wsi Róża Wielka do miejscowości Kolonia Róża Wielka. Idąc tą drogą, można obserwować w kierunku południowym falisty charakter wysoczyzny ukształtowanej przez działalność lądolodów.

Punkt znajduje się w obrębie najwyżej położonego w południowej części gminy Szydłowo wzniesienia (107 m n.p.m.), które jest pozostałością po morenie czołowej spiętrzonej, pochodzącej z okresu zlodowaceń. 

Najwyższy punkt w gminie Szydłowo (207 m n.p.m), zlokalizowany na kulminacji jednego ze wzniesień moreny czołowej.

Miejsce na dawnej drodze łączącej Dolaszewo z Kuźnicą Pilską, z której rozciąga się szeroka panorama położonej wśród lasów Piły.

Z drogi tej rozpościera się wiele ciekawych widoków na pofalowany krajobraz wysoczyzny morenowej. 

Punkt ten znajduje się na wzniesieniu rozpoznanym jako kem, czyli formie stanowiącej pozostałość po jeziorze lodowcowym.

Miejsce widokowe znajduje się na kulminacji wzniesienia moreny czołowej (157 m n.p.m.), z której rozpościera się rozległy widok na wzniesienia w obrębie wysoczyzny (w kierunku zachodnim), doliny Dobrzycy (w kierunku północno-wschodnim) oraz na dolinę Rudy, w tym jez. Łachotka (w kierunku wschodnim).

Punkt ten znajduje się w obrębie kulminacji jednego ze wzniesień, które jest moreną czołową. Ze szczytowych partii Bukowej Góry (143 m n.p.m.) obserwować można rozległe bory Puszczy nad Gwdą.

Punkt ten znajduje się obrębie jednego ze wzniesień na zachód od wsi Tarnowo, skąd można obserwować zróżnicowany krajobraz strefy krawędziowej wysoczyzny (doliny denudacyjne) z licznymi łąkami i nieużytkami. 

Punkt znajduje się na drodze prowadzącej ze Krępska do Starej Łubianki, w miejscu przecięcia z doliną rzeki Rudy. Z drogi roztacza się niesamowity widok na same jezioro Łachotka oraz na otaczające je wzgórza od strony północno-zachodniej.

Rurzyca to niewielka rzeczka, o długości raptem 25 km, jednak bez wątpienia jedna z najpiękniejszych w Polsce. W całości płynie przez lasy. Prawie na całej długości objęta jest ochroną rezerwatową oraz ochroną w ramach sieci Natura 2000. Wypływa z rezerwatu Diabli Skok i dalej płynie przez rezerwaty Dolina Rurzycy i Wielkopolska Dolina Rurzycy. Po drodze mija jeszcze rezerwat torfowiskowy Smolary. Spływ zwykle zaczyna się w Trzebieszkach, przy drodze krajowej nr 22. Można popłynąć początkowo w górę rzeki i zwiedzić rezerwat Diabli Skok. To naprawdę wyjątkowe miejsce.

Nieznakowany szlak rezerwat Kuźnik – Łubiańskie Dąbrowy pozwala na zapoznanie się z kompleksem dąbrów na północ od Piły, nazywanych dawniej Łubiańskimi Dąbrowami. 

Szlak żółty Nowa Zawada – Skrzatusz od niedawna zaczyna się w Nowej Zawadzie (fot.3) dawniej zaczynał się w rezerwacie Kuźnik, jednak został skrócony po zamknięciu przez PKP przejścia przez linię kolejową Piła – Szczecinek) i pozwala zapoznać się z obszarem o bogatej konfiguracji terenu, pokrytym borami sosnowymi, a miejscami także dąbrowami.

Szlak czarny Piła – Wiesiółka rozpoczyna się w tym samym miejscu co opisany wyżej szlak żółty. Początkowo biegnie poza granicami gminy Szydłowo, na wschód od Gwdy, mijając m.in. cmentarz osady Gonie, zwany współcześnie Cmentarzem Leśników oraz piękną aleję lipową . Dopiero w Dobrzycy przekracza granicę gminy. 

Szlak niebieski Kuźnik – Płytnica pozwala zapoznać się z doliną Rudy – jednego z cenniejszych przyrodniczo obiektów w gminie. Szlak rozpoczyna się nieopodal znajdującego się w Pile rezerwatu przyrody Nietoperze w Starym Browarze, chroniącego ważne zimowisko nietoperzy w ruinach dawnego browaru. Następnie, przecinając wraz z drogą nr 10 Zalew Koszycki, zmierza na północ ku jeziorom Kuźnik Duży, Kuźnik Mały i Kuźniczek. To ostatnie położone jest już na terenie gminy Szydłowo.